I.
Os 18 Concellos da Terra Navia-Eo comparten lingua e identidade cultural
coa Galicia administrativa.
II. Reclamamos del Goberno del Principado de Asturias, a inmediata
posta en marcha dunha campaña de sensibilización e dignificación
del uso da lingua galega nos concellos del occidente, semellante ás
que se tein feito prá dignificación del uso da lingua asturiana.
III. Igualmente reclamamos das autoridades del Principado que
teñan presente a realidade sociolingüística del extremo
occidental á hora de programaren publicaciois, dotaciois bibliotecarias,
actividades culturales en xeral e axudas á investigación
a persoas ou colectivos, con vistas á plena normalización
da lingua galega nos concellos da zona.
IV. Reclamamos del MEC a inmediata dotación de profesorado
para introducir, a partir del curso 1991-1992, a lingua galega nos diferentes
niveles educativos nos centros da zona.
V. Igualmente reclamamos del MEC que nos deseños curriculares
del ensino non universitario se teña presente a realidade lingüística,
sociocultural e xeográfica dos concellos máis occidentales
de Asturias.
VI. Reclamamos dos poderes públicos a adopción de
medidas técnicas que garantan a plena cobertura da RTVG e da RTVE-G,
con cadansúa corresponsalía na comarca.
VII. Reclamamos dos organismos dependentes da administración
central del Estado e da administración del Principado a fixación
e a plena restauración da toponimia da comarca na súa forma
tradicional.
VIII. Xa que a lingua del estremo occidental de Asturias é
un patrimonio común a tódolos galego falantes, instamos á
Real Academia Galega, al Instituto da Lingua Galega e a outras instituciois
e colectivos que se ocupan de codificaren el galego, que teñan en
conta os trazos idiomáticos destas falas, especialmente léxicos,
porque, debido al seu xeral conservadurismo
lingüístico, manteinse nestes concellos formas autenticamente
galegas, mesmo ás veces inexistentes no chamado "galego del interior".
IX. Reclamamos da Xunta de Galicia e da Xunta del Principado que
favorezan toda clase de intercambio cultural (exposiciois, representaciois
teatrales, grupos musicales, etc.) entre as comarcas del occidente de Asturias
e de Galicia.
MANIFESTO DAS COMUNIDADES DE LINGUA E CULTURA GALEGAS
DA TERRA NAVIA-EO, O BIERZO e AS PORTELAS, 1989
I.
As comarcas máis occidentais de Asturias, León e Zamora posúen
non só unha lingua común á de Galicia administrativa,
senón tamén un patrimonio cultural común, como se
pode apreciar -entre outros aspectos- na antropoloxía, na arqueoloxía
e no dereito consuetudinario. A todos compete que esta identidade cultural
sexa respetada e preservada.
II. Esiximos da Xunta de Galicia a estricta e inmediata efectividade
das previsións do art.21.2 da Lei de Normalización Lingüística,
relativo á protección da lingua galega falada en territorios
limítrofes coa Comunidade Autónoma, na actualidade totalmente
indefensos e sometidos ó perigo de transculturización.
III. Esiximos das autoridades das Comunidades Autónomas
de Asturias e Castela-León o pleno respeto da identidade lingüística
e cultural das comarcas occidentais de fala e idiosincrasia galegas, á
vez que demandamos que se tomen as medidas necesarias que garantan o exercicio
dos dereitos emanados dese patrimonio lingüístico e cultural.
IV. Reclamamos que nas convocatorias dos organismos da Xunta de
Galicia, en especial das Consellerías de Educación e de Cultura
(concursos escolares, prensa escolar, proxectos de investigación...)
se declare expresamente que poden acollerse ás mesmas os centros
de ensino, os colectivos socioculturais e as persoas das citadas zonas.
V. Reivindicamos que no distrito universitario único de
Galicia teñan idénticos dereitos de acceso os estudiantes
que proceden dos concellos de lingua e cultura galegas do occidente de
Asturias, León e Zamora que os procedentes
da Galicia administrativa. O mesmo demandamos para o ensino básico
e non universitario.
VI. Reclamamos da Xunta de Galicia que reforme os programas de
ensino básico e medio para incluír neles a realidade xeográfica,
lingüística e socio-cultural das citadas zonas da Galicia non
administrativa.
VII. Reclamamos dos poderes públicos a adopción
das medidas necesarias que garantan a plena cobertura da RTVG e da RTVE-G
en toda a franxa estremeira con Galicia. Igualmente pedimos que ámbolos
Entes Públicos de radiotelevisión establezan unha rede de
corresponsalías en todas estas comarcas.
VIII. Esiximos das diferentes administracións públicas
o total respeto pola auténtica toponimia galega destas zonas.
IX.
Finalmente, queremos deixar claro que a normalización lingüística
do occidente de Asturias, León e Zamora ten que vehiculizarse no
actual galego común, sen prexuízo de que nunha primeira fase,
especialmente no ensino, poida aplicarse unha subnorma lingüística
que acolla algunhas peculiaridades propias, inexistentes no galego común.
|